1961 ve 1982 Anayasalarında Milliyetçilik: Karşılaştırmalı Bir Analiz
Keywords:
Nationalism, Turkish constitutions, civic nationalism, ethnic nationalism, military influenceAbstract
This study provides a comparative analysis of nationalism as expressed in Türkiye's 1961 and 1982 constitutions. Shaped in different historical and political contexts, these two constitutions reflect the changing nature of Turkish nationalism. Influenced by civilian nationalism, the 1961 Constitution emphasises legal equality and democratic governance and promotes an inclusive concept of national identity. In contrast, the 1982 Constitution represents a more state-centred approach to nationalism, shaped by concerns over national security and territorial integrity following the 1980 military coup. This study analyses key articles in both constitutions, the balance between civic and ethnic nationalism, and the role of secularism and citizenship in shaping national identity. The analysis also highlights different approaches to ethnic diversity and minority rights. In addition, the article explores the influence of military and political authority in shaping nationalism in both periods. Through this comparative framework, the study demonstrates how the concept of nationalism in these two constitutions shaped Türkiye's political landscape and had lasting consequences for contemporary Turkish nationalism. The findings contribute to a better understanding of the complex relationship between nationalism, constitutional law and political authority in Türkiye.
References
AHMAD, Feroz, Demokrasi Sürecinde Türkiye (1645-1980). İstanbul: Hil Yayınları, 1994.
AKINCI, Abdulvahap, “Türkiye’nin Darbe Geleneği: 1960 ve 1971 Müdahaleleri”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 9, sy 1 (2014): 55-72.
ALDIKAÇTI, Orhan, Anayasa Hukukumuzun Gelişmesi ve 1961 Anayasası. İstanbul: Bahar Matbaası, 1964.
ALİEFENDİOĞLU, Yılmaz, “T.C. Anayasalarında Devlet Anlayışı”. Amme İdaresi Dergisi 26, sy 2 (1993): 3-17.
ARSLAN, Zühtü, “Adil Yargılanma Güvencesi Olarak Silahların Eşitliği İlkesi”, 2022. https://anayasa.gov.tr/tr/baskan/eski-baskanlarin-konusmalari/zuhtu-arslan/konusmalar/adil-yargilanma-guvencesi-olarak-silahlarin-esitligi-ilkesi/#_ftn9.
BİROL, Sinem, “1961 Anayasası’nda İfade Özgürlüğü”. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi| Istanbul University Faculty of Communication Journal, sy 43 (2012): 39-54.
ÇETİN, Halis, Türk Siyasal Hayatı - V Vesayet Gölgesinde Siyaset 1960-1980. Ankara: Orion Kitabevi Akademik Kitaplar, 2016.
ÇİÇEK, Ali, “Milliyetçilik Kuramları”. İçinde İmparatorluktan Ulus Devlete Türk Milliyetçiliği, 1-27. Ankara: Gazi Kitabevi, 2024.
DEMİREL, Tanel, Türkiye’nin Uzun On Yılı Demokrat Parti İktidarı ve 27 Mayıs Darbesi. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi, 2021.
DURGUN, Şenol, Turkish Political Life. Ankara: A Kitap, 2014.
DURSUN, Davut, Türkiye’nin Siyasal Hayatı. İstanbul: Beta Basım Yayım, 2018.
ERDEM, Tarhan, Anayasalar ve Belgeler 1876-2012. İstanbul: Doğan Kitap, 2012.
ERDOĞAN, Mustafa, Anayasa Hukuku. 8. Baskı. Ankara: Orion Kitabevi, 2014.
GÖZLER, Kemal, Türk Anayasa Hukuku Dersleri. 23. Baskı. Bursa: Ekin Yayınları, 2019.
KABOĞLU, İbrahim Ö, Anayasa Hukuku Dersleri. 6. Baskı. İstanbul: Legal Kitabevi, 2010.
KARPAT, Kemal H, Türk Siyasi Tarihi Siyasal Sistemin Evrimi. İstanbul: Timaş Yayınları, 2020.
KARS KAYNAR, Ayşegül, “Making of military tutelage in Turkey: the National Security Council in the 1961 and 1982 Constitutions”. Turkish Studies 19, sy 3 (27 Mayıs 2018): 451-81. https://doi.org/10.1080/14683849.2017.1387055.
NALBANT, Fatma, “Türkiye’de vatandaşlık anlayışının gelişimi”. III. Türkiye Lisansüstü Çalışmaları Kongresi, 2014. https://www.academia.edu/download/40738817/Turkiyede_Vatandaslik_Anlayisinin_Gelisimi.pdf.
ÖZBUDUN, Ergun, Türk Anayasa Hukuku. Ankara: Yetkin Yayınları, 1998.
ÖZCAN, Hüseyin, ve Murat Yanık, Siyasi Partiler Hukuku. 2. Baskı. İstanbul: Der Yayınları, 2011.
ÖZGİŞİ, Tunca, “Milliyetçilik ve Vatandaşlık Olgusunun Türk Anayasalarına Yansıması”. Türkoloji Kültürü Dergisi 2, sy 4 (2009): 83-103.
PARLA, Taha, Türkiye’de Anayasalar. 3. Baskı. İstanbul: İletişim Yayınları, 2002.
RENAN, Ernest, What Is a Nation? And Other Political Writings. Columbia University Press, 2018.
ŞEN, Ersan, “Yeni Anayasaya Doğru”. Ankara Barosu Dergisi, sy 1 (2013): 357-69.
TANÖR, Bülent, İki Anayasa 1961-1982. 3. Baskı. İstanbul: Beta Basım Yayım, 1994.
TANÖR, Bülent, ve Necmi Yüzbaşıoğlu, 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku. İstanbul: Beta Basım Yayım, 2023.
TUNÇ, Bilal, ve Bilal Akarçay, “12 Mart Muhtırası Sonrası 1961 Anayasası’nda Yapılan Değişiklikler Üzerine Bir Değerlendirme”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 11, sy 3 (2022): 1540-71.
TUNÇ, Hasan, ve Faruk Bilir, “Cumhuriyet Dönemi Anayasalarımızda Milliyetçilik Anlayışı ve Atatürk Milliyetçiliği”. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 2, sy 2 (01 Haziran 1998): 1-7.
YALÇIN, E. Semih, “Türk Anayasa Metinlerinde Vatandaşlık Meselesi”. Düşünce Dünyasında Türkiz 1, sy 6 (25 Kasım 2022): 293-304.
ZÜRCHER, Erik Jan, Modernleşen Türkiye’nin Tarihi. Çeviren Yasemin Gönen. 7. Baskı. İstanbul: İletişim Yayınları, 2020.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Ali Çiçek
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.