Examining The Relationship Between Sports, Politics and the State in the Context of the Social Structure of the Tanzimat and Early Republican Periods

Authors

Keywords:

Modernization, Türkiye, State, Social Structure, Sports

Abstract

Sport is a social institution that shapes social and daily life and provides the needs of individuals and society (health, entertainment, communication, leisure time activity, pleasure, etc.) on the basis of patterned behavioral styles. Therefore, from a sociological perspective, sport has many social functions. Within the framework of social structure and institution relations, politics and state institutions have a regulatory and directive effect on sports as a social institution. In this study, the relationship of sports with power, politics and the state from the Ottoman Empire to the present day is examined in the context of the modernization process, one of the most important transformations of the historical process. The aim of this qualitative study, which was conducted by using secondary sources with the literature method, is not to generalize or to reach a theory, but to make a sociological analysis in the light of historical sources. Within the framework of Talcott Parsons' “Social Systems Theory”, the functional characteristics of the sports institution in Türkiye were evaluated within the framework of the concepts of “structure” and “function”. As a result of this study conducted in the context of the historical process research model, it can be said that in the modernization process that started with the Tanzimat Period, the institution of sport has two functional characteristics in the focus of social structure and change processes. Accordingly, it is seen that the phenomenon of sports was institutionalized and diversified by showing an instrumental feature in terms of integration with the West, and in the early Republican period, it came to the fore as an element that contributed to national identity and social integration within the framework of the principle of “statism in sports”. The common characteristic of both periods is that the state, which is in power, handled the institution of sports functionally in transforming the social structure.

References

AKIN, Yiğit, Gürbüz ve Yavuz Evlatlar: Erken Cumhuriyet’te Beden Terbiyesi ve Spor, İletişim Yayınları, İstanbul 2014.

ARIKAN, Zeki, “Halkevlerinin Kuruluşu ve Tarihsel İşlevi”, Atatürk Yolu, (6) 23, 1999.

ATABEYOĞLU, Sporda Devlet mi Devlette Spor mu?, Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi Yayınları, İstanbul, 2001.

ATALAY, Ayşe, “Osmanlı ve Genç Türkiye Cumhuriyeti Döneminde Sporda Batılılaşma Hareketleri”, Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi, 2(2), 2007, ss:30-35.

BAYRAKTAR, Cengiz, “Sosyal Yapı Özelliklerinin Spora Etkisi”, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt:17, sayı:1, 2003, s.s19-36.

BEDİLLİ, Kemal, “Türk Güreşinin Kültür Tarihindeki Yerinin Dünü ve Bugünü”, Güneydoğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, 2012, ss.8-9 .

ÇAĞLAR, Behçet Kemal, “Kemalistler Spor Davasına El Koymuşlardır. Yay. Haz: Suat Karaküçük”, Türk Spor Kurumu Dergisi (1936-1938) Seçilmiş Spor Makaleleri, 1992, Ankara.

ÇELİK, Veli O. ve BULGU, Nefise, “Geç Osmanlı Döneminde Batılılaşma Ekseninde Beden Eğitimi ve Spor”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 2010, ss:137-147.

DEVER, Ayhan, Spor Sosyolojsi, Siyasal Kitabevi, Ankara 2015.

DEVER, Ayhan ve İSLAM, Ahmet (2015). “Tarihsel Süreç İçerisinde Türk kültüründe Spor Algısı”. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(5), 2015, 46-61.

ERDEM, Ekin,, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Modernleşme ve Milliyetçiliğin Gelişimine Futbol Üzerine Bir Bakış”, .Sosyal Bilimlerde Güncel ve Seçme Yazılar içinde, Edt. Bedriye Tunçsiper, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa 2020, ss: 113-124.

ERKAL, Mustafa; GÜVEN, Özbay; AYAN, Dursun, Sosyolojik Açıdan Spor, Der Yayınları, İstanbul 1998.

ESGİN, Ali, Anthony Giddens Sosyolojisi, Anı Yayıncılık, Ankara 2008.

FİŞEK, Kurthan, Devlet Politikası ve Toplumsal Yapıyla İlişkileri Açısından Türkiye’de ve Dünya’da Spor Yönetimi, Bağırgan Yayınevi, Ankara 1998.

GÖLBAŞI, Haydar, “Osmanlı Devleti’nde Spor Tekkeleri” Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (15), 2018, ss: 41-53.

GÜVEN, Özbay, “Geleneksel Okçuluk ve Güreş Sporunda Ahiliğin Etkileri”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, sayı:27, 2003, ss 157-188.

HİÇYILMAZ, Ergun, Türk Spor Tarihi, Demet Ofset, İstanbul 1974.

HÜLÜR, Himmet ve AKÇA, Gürsoy, “İmparatorluk’tan Cumhuriyet’e Toplum ve Ekonominin Dönüşümü”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 17, 2005, ss: 311-341

İMAMOĞLU, Osman; TAŞMEKTEPLİGİL Yalçın M.; TÜRKMEN Mehmet, “Türk Kültüründe Spor”. Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty, 10(1), 1997, ss.145-150.

KAHRAMAN, Atıf, Osmanlı Devleti’nde Spor, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1995.

KILIÇ, Metin, “Tek Partili Dönemde Türkiye’de Modern Sporun Teşekkülü”, Tarih Okulu, sayı:14, 2013, ss: 27-53.

KUNTER, Halim Baki; Türk Vakıflarının Milliyetçilik Cephesi, Vakıflar Dergisi, TTK, Ankara 1956.

MARSHALL, Gordon, Sosyoloji Sözlüğü, (çev. Osman Akınhay, Derya Kömürcü), Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara 1999, s.804.

ÖZTÜRK, Füsun, Toplumsal Boyutlarıyla Spor, Bağırgan Yayınevi, Ankara 1998.

POLOMA, Margaret M., Çağdaş Sosyoloji Kuramları, Çev. H. Erbaş, Gündoğan Yayınları, Ankara 1993.

RİTZER, George, Sosyoloji Kuramları, (Çev. H. Hülür), De-Ki Yayınları, Ankara 2011.

SAN, Haluk, Türk Spor Tarihinde Atatürk, Toplumsal Dönüşüm Yayınları, İstanbul 1999.

SARIÇOBAN, Gülay, “Bir Osmanlı Aydını Ahmet Vefik Paşa”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 40, 2018, ss: 279-289.

SERT, Mahmut, Gol Atan Galip: Futbola Sosyolojik Bir Bakış, Bağlam Yayınları, İstanbul 2000.

SOYER, Fikret, “Osmanlı Devleti’nde (1839-1908 Tanzimat Dönemi) Beden Eğitimi ve Spor Alanındaki Kurumsal Yapılanmalar ve Okul Programlarındaki Yeri Konusunda Bir İnceleme”, Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, cilt:24, sayı:1, 2004, 209-225, 2004.

ŞAHİN, Mustafa Y. ve TUNÇKOL, H.Mehmet, “İşçi Hareketlerinin Futbolun Tarihsel Gelişim Sürecine Etkisi”, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1, 2010, ss. 219-236.

TANYERİ, Yavuz; MIZRAK, Orcan; ÖZTAŞYONAR, Yunus; ŞIKTAR, Erdinç, “T.C. Hükümetlerinin Beden Eğitimi ve Sporla İlgili Uygulamaları (1923-2001)”, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(3), 2010, ss:88-90.

TEKİN, Gülcan, “Tarihsel Süreçte Spor, Siyaset ve Milliyetçilik İlişkisi”, ROL Spor Bilimleri Dergisi, 4(3), 2023, ss:1182-12.

TEZCAN, Mahmut, (1992). “Toplumsal Değişme ve Spor”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 25, ss. 617-623.

TÜRKMEN, Mutlu, “ Erken Cumhuriyette beden Eğitimi ve Sporun İdeolojik Temelleri”, Electronic Turkish Studies, 8(6), 2013, ss: 729-740.

ÜNSAL, Artun, Tribün Cemaatinin Öfkesi, İletişim Yayınları, İstanbul 2005.

WALLACE, Ruth A. ve WOLF, Çağdaş Sosyoloji Kuramları: Klasik Geleneğin Genişlemesi, Çev. Leyla Elburuz ve M. Rami Ayas, Doğu-Batı Yayınları, Ankara 2012.

WATERS, Malcolm, Modern Sosyoloji Kuramları, Edt: Zafer Cirhinlioğlu, Gündoğan Yayınları, İstanbul 2008.

YARAR, Betül, (2014). “Osmanlı’dan Cumhuriyete Geçiş Süreci ve Erken Cumhuriyet Dönemi Türkiyesi’nde Modern Sporun Kuruluşu”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD), 21(21), 2014, ss: 301-317

İnternet Kaynakları

http://arsiv.sabah.com.tr/2008/09/14/pz/haber,DABF21B2DAE24FAEBA9612FA458863AB.html alanından erişim: 08.12.2013

https://www.bjk.com.tr/tr/cms/tarihce/2/73/ alanından erişim 10.12.2013

http://www.galatasaray.org/tarih/pages/tarihkurulus.phpalanından erişim 12.12.2013

http://www.haberankara.com/haber/386/iste-koreografiden-goruntuler.html alanından erişim 12.12.2013

http://www.fenerbahce.org.tr/kurumsal/detay.asp?ContentID=3 alanından erişim 10.12.2013

http://www.tbmm.gov.tr/tutanaklar/KANUNLAR_KARARLAR/kanuntbmmc018/kanuntbmmc018/kanuntbmmc01803530.pdf alanından erişim 13.12.2013

Published

2024-12-31

How to Cite

Metin Açer, T. (2024). Examining The Relationship Between Sports, Politics and the State in the Context of the Social Structure of the Tanzimat and Early Republican Periods. Türkiye Araştırmaları Dergisi, 1(2). Retrieved from https://turkad.org/index.php/pub/article/view/31